بررسی پتانسیل های وقوع زمین لغزش در محدوده و محور مخزن سد های خاکی (مطالعه موردی: سد ونیار)

زمین لغزش یکی از دغدغه های مهندسین در پروژه های عمرانی است که شامل حرکت یک توده خاک یا سنگ روی یک توده سست می باشد،که این حجم عظیم مصالح باعث بوجود آمدن خسارت های عمده ای به منابع انسانی و طبیعی می شود. در سدها حرکت این توده خاک باعث وارد شدن حجم عظیمی از مصالح به داخل مخزن سد می شود، که باعث کاهش حجم مخزن و همچنین ایجاد امواجی در طول مخزن که احتمالا باعث تاثیرات مخربی روی تاج سد می گردد. بر اساس تحقیقات پیشین عوامل موثر روی این پدیده بالا آمدن سطح آب، زمین لرزه های القایی ناشی از آب گیری سد، نوع خاک منطقه و فاصله از گسل ها می باشد. در این تحقیق، محدوده هایی از مخزن و محور یکی از سد های خاکی موجود (سد ونیار) که دسترسی به اطلاعات آن امکانپذیر میباشد، انتخاب و مناطقی از آن که دارای پتانسیل های بالاتری برای زمین لغزش هستند مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد. باتوجه به نقشههای توپوگرافی و بازدیدهای میدانی از منطقه، سه ناحیه دارای پتانسیل لغزش جهت بررسی تعیین گردید اما به علت فقدان اطلاعاتژئوتکنیکی کافی فقط یکی از این پتانسیلهای لغزش که در راه دسترسی به سد واقع گشته انتخاب گردید. با توجه به تحلیل های انجام شده مشخص گردید که با بالا آمدن تراز آب قسمتهای از این پتانسیل ناپایدار میشوند به نحوی که در حالت استاتیکی ضریب اطمینان از 3.99 به 0.51 و در تحلیل استاتیکی به 0.48 کاهش مییابد. به این منظور از المانهای سازهای نظیر شمع با فواصل مختلف و شاتکریت جهت پایدار سازی استفاده گردید تا بهینه ترین حالت ممکن از لحاظ اقتصادی و اجرایی تعیین گردد. نتایج نشان میدهد که بهینه ترین فاصله برای اجرای شمع در فواصل 3 متری میباشد که باعث افزایش ضریب اطمینان تا مقدار1.43 در حالت استاتیکی و 1.38 در حالت شبه استاتیکی میباشد و بین المان سازهای شمع و شاتکریت، گزین? شاتکریت بهینه ترین عملکرد را ارائه میدهد زیرا به تنهایی باعث افزایش ضریب اطمینان تا مقدار1.63 در حالت استاتیکی و 1.5 در حالت شبه استاتیکی میگردد.